بوی بد دهان از چیست؟

تقریبا 50 درصد از مردم جهان از مشکل هالیتوز یا همان بوی بد دهان ناله می کنند. می گویند بوی بد دهان نه تنها یک مشکل بهداشتی بلکه یک مشکل جدی اجتماعی هم است و روابط فردی، عاطفی، کاری و خانوادگی فرد را تحت تاثیر قرار می دهد و آن ها را در معرض قضاوت دوست و همکار و همسایه می‌گذارد. نمی توان بوی دهان را سرسری گرفت و از آن به راحتی گذشت. باید دید این مشکل از کجا می آید، چرا می آید و درمان قطعی بوی بد دهان چیست؟

مهم ترین دلایل بوی بد دهان

بوی بدن دهان علت های مختلفی دارد که مهمترین دلایل آن عبارتند از:

• مشکلات حلق و بینی
• بیماری های دهان و دندان
• پوسیدگی دندان
• چرخه قاعدگی
• مشکلات گوارشی

خب بله! سیگار کشیدن، مصرف بعضی از داروها و خوراکی ها و روزه داری هر یک می توانند علتی برای بوی بد دهان باشند. بعضی از بوهای بد دهان در بیماری های گوارشی، مشکلات دهان و دندان و همین طور در گرفتاری های مربوط به حلق و بینی ریشه دارند و برای از بین بردنشان باید فکر چاره ای درست و درمان بود.

بوی بد دهان ناشی از لثه و دندان

شایع ترین علت بوی بد دهان، خرابی دندان و یا بیماری های مربوط به لثه است. این اتفاق یک علت هم ندارد و بخشی از آن به علت عفونت لثه و بخش دیگری از آن به علت جرم و خرابی دندان است.

عفونت لثه

هر یک از این عوامل می توانند نقشی کلیدی در عفونت لثه ایفا کنند:

• سيگار کشيدن
• بارداری
• عوامل ژنتيکی
• مصرف بعضي از داروها
• بی‌ نظمی دندانها
• پروتزها و محافظ دهانی
• ديابت
• شکستگي يا ترک خوردن پرکردگي دندان
• اختلال در سيستم ايمنی

در کنار التهاب لثه، لق شدن و درد دندان و خونریزی، بوی بد دهان یکی از شاخص ترین عوارض عفونت لثه است.

نقش مهم جرم دندان در بوی دهان

حتما تا به حال دیده اید که آدم وقتی نخ دندان می کشد نخ دندان کمی بو می گیرد؛ این به علت جرم های چسبیده به دندان است. جرم دندان لثه ها را ملتهب و آسیب پذیر می کند و موجب بوی بد دهان می شود. حالا اگر دندان پوسیده دارید و یا دندانتان را تازه پر کرده باشید، این بوی بد تشدید هم می شود. بهتر است قبل از اینکه دندان هایتان پوسیده شوند برای جرمگیری دندان اقدام کنید.

رابطه بوی بد دهان و روکش دندان

با چه ذوقی شال و کلاه کردید رفتید مطب دندانپزشکی تا دندانهایتان را روکش کنند. اما دندانپزشک هنگام کار روی دندان، یادش رفته لبه های روکش را صاف و یک دست کند و یا به لثه های مجاور آسیب زده است. در این صورت باید دنبال درمانی جدی برای درمان این مشکل خود باشید. نه تنها روکش دندان بلکه دیگر روش های درمانی اگر به درستی انجام نگیرند، می توانند منجر به بوی بد دهان شوند.

درمان

رعایت اصول اولیه بهداشت دهان و دندان می تواند شما را از بیماری های دهان و دندان دور نگه دارد. اگر نه، به فراخور هر یک از دلایل بالا باید به درمان های جدی همچون جراحی ها تن بدهید. در نتیجه بهتر است ابتدا مشکل اصلی را برطرف کنید و بعد از آن اصول بهداشت و درمان را سرلوحه خود قرار دهید.

بوی بد دهان ناشی از معده

منظور از بوی بد دهان ناشی از معده، همان بوی ناشی از مشکلات گوارشی است؛ مشکلاتی که عمدتا به ریفلاکس معده، بیماری های کلیوی و زخم معده و چیزهایی از این قبیل مربوط می شود. بعضی ‌ها با خوردن هر چیزی دهانشان بو می گیرد؛ دلیلش هم خیلی پیچیده نیست و ساده است: دستگاه گوارش در واکنش به این مواد غذایی اسید معده ترشح می کند و بازدم فرد بو می گیرد. اگر از این دسته افراد هستید، احتمالا از ریفلاکس معده رنج می برید.

درمان

درمان بوی دهان ناشی از معده را باید همزمان در چند مسیر ممکن پیگیری کرد. احتمالا کنار گذاشتن خوراکی های حساسیت زا و پرهیز از برخی دیگر از مواد غذایی اولین راه درمان باشد. دومین راه درمان مصرف برخی از خوراکی ها برای کنترل بوی بد دهان است و سومی، درمان مشکل اصلی (مشکلاتی همچون ریفلاکس معده و مشکلات کلیه و زخم معده) خواهد بود. در لیست زیر این راه های درمانی را ببینید:

• درمان مشکلات احتمالی گوارشی
• مصرف ماست های ساده و پروبیوتیک
• مصرف سبزیجات و گیاهان دارویی
• پرهیز از مصرف مواد خوراکی حساسیت زا

بوی بد دهان ناشی از حلق

گاهی بوی بد از حلق آدم بلند می شود و گاهی هم مشکل از سینوس هاست که هر دوی اینها در مشکلات حلق و بینی خلاصه می شوند اما یک علت واحد ندارند.

سنگ لوزه

تا به حال اسم سنگ لوزه به گوشتان خورده بود؟! این سنگ ها از جمع شدن باکتری ها در لوزه تشکیل می شوند و بوی بدی را از راه دهانتان به بیرون پرتاب می کنند. گاهی می شود این سنگ ها را با دارو درمانی و دستگاه از بین برد اما گاهی مجبور خواهید بود که لوزه خود را جراحی کنید و از شرشان خلاص شوید.

سینوس ها، عامل ترشح بوی بد

عفونت بینی از آن دردسر هایی است که دست آدم را مدت ها به خودش بند می کند و احتمالا تجربه اش کرده اید. سینوس ها موادی از خودشان ترشح می کنند که تنها کارکردشان انتشار بوی بد از ناحیه دهان است ولی خوشبختانه راهکارهایی برای درمان آن وجود دارد.

درمان

راهکارهای یکسانی برای درمان دو مشکل گوناگون وجود ندارد، حتی اگر عوارضشان یکی باشد و هر دو به بوی بد دهان ختم شوند. با این همه در جدول پایین لیستی از درمان های پیشنهادی برای هر دو مشکل درست کرده ایم؛ شاید کمی راه گشا باشد:

• برطرف کردن سنگ لوزه با دستگاه
• برطرف کردن سنگ لوزه با جراحی
• مصرف آنتی هسیتامین ها با نظارت پزشک
• شستشو حلق و بینی با آب نمک

بوی دهان ناشی از قاعدگی

این یکی از عوارض جانبی قاعدگی ست. در دوره قاعدگی بزاق دهان به طرز چشمگیری کاهش پیدا می کند و میزان ترکیبات گوگرد دار به 300 درصد می رسد و به جز آنکه اصول بهداشت و دندان را با وسواس و ریزبینی ویژه ای اجرا کنیم، راه چاره دیگری ندارد.

درمان

بهترین راه برای مقابله با بوی بد دهان ناشی از قاعدگی همانی است که چند خط بالاتر به آن اشاره کردیم: رعایت اصول بهداشت دهان و دندان.

• نخ دندان کشیدن
• مسواک زدن
• مصرف سبزیجات
• استفاده از دهانشویه

برای رفع بوی بد دهان چه باید کرد؟

پیشتر نیز اشاره کردیم که این مشکل یکی دو علت به خصوص ندارد و ممکن است از مشکلات گوارشی ناشی شود و یا زیر سر خرابی دندان و لثه باشد. شاید این بوی بد از بیماری های گوش و حلق و بینی ریشه بگیرد، شاید هم همه چیز زیر سر دوران قاعدگی باشد. تازه هر یک از این اختلالات خود به چند علت و منشا تقسیم می شود.

به طور کلی سه مرحله اساسی برای رفع این مشکل عبارتند از:

1. رفع منشا اصلی: ابتدا ببینید مشکل از کجاست. آیا دهان و دندانتان عیب کرده است و یا بیماری گوارشی دارید؟ بوی بد به خاطر بیماری های مربوط به گوش و حلق و بینی و یا مربوط به چرخه قاعدگی است؟
2. اصلاح رژیم غذایی: بعد بروید سراغ یک رژیم غذایی مناسب‌ تر؛ رژیمی همخوان با ذایقه و طبع شما. مرکبات و میوه جات را در این رژیم از موارد اصلی قرار دهید.
3. رعایت اصول بهداشت دهان و دندان: در آخر اصول بهداشت دهان و دندان را حسابی رعایت کنید.

سوالات متداول درباره بوی بد دهان

اطلاعات عمومی و تخصصی دندانپزشکی ترمیمی و زیبایی را در مجله دندانپزشکی ایمپلنت دنبال کنید.