۵ نوع شکستگی دندان +  ۴ تا راه های درمان آن ها

لبخند سالم یک دارایی زیبا به شمار می آید. اما ممکن است برخی از افراد در اثر تصادف، وارد شدن ضربه و آسیب شدید مانند پوسیدگی وسیع دندان، دندانشان بشکند. شکستگی دندان زمانی رخ می دهد که دندان در اثر نیروهای خارجی بشکند یا ترک بخورد. در این مقاله انواع مختلف شکستگی دندان، علت آن، روش های درمان و راهکارهای پیشگیری موثر را بررسی خواهیم کرد.

شکستگی دندان چیست؟

شکستگی در دندان به شکستگی یا ترک در ساختار دندان گفته می شود که می تواند از یک تراشه جزئی یا خط خراش تا یک شکستگی شدید که از طریق مینا، عاج و حتی تا ریشه دندان متغیر باشد. این مشکل می تواند دردناک باشد و در صورت عدم درمان ممکن است منجر به عوارض مختلف دندانی شود.

انواع شکستگی دندان

معمولا شکستن دندان به چند صورت زیر رخ می دهد:

دندان ترک خورده

دندان ترک خورده با یک ترک یا خط کوچک مشخص می شود که از سطح جویدنی دندان به سمت ریشه امتداد می یابد. ممکن است باعث دندان درد فوری یا منجر به ناراحتی هنگام جویدن شود. اگر دندان ترک خورده درمان نشود، می تواند بیشتر شود و در نهایت منجر به عفونت یا از دست دادن خواهد شد.

لب پر شدن دندان از انواع شکستگی دندان

لب پر شدن یا خرد شده دندان زمانی رخ می دهد که یک تکه کوچک از مینای دندان پاره شود، که بسته به اندازه و محل تراشه می‌ تواند با یک مشکل زیبایی جزئی تا یک مشکل ساختاری مهمتر، همراه باشد.

 خطوط کریز (Craze Lines)

خطوط کریز، ترک های ریز و سطحی هستند که روی مینای دندان ظاهر می شوند. این ترک ها به طور کلی بی ضرر هستند و باعث درد یا حساسیت نمی شوند. شکستن دندان با خطوط خراش، اغلب در افراد مسن یا کسانی که سابقه دندان قروچه دارند، دیده می شود.

کاسپ شکسته

کاسپ شکسته زمانی اتفاق می‌ افتد که بخشی از سطح جویدنی دندان جدا شود؛ که معمولاً برای دندان هایی با پرکردگی های بزرگ یا کاسپ های ضعیف اتفاق می افتد. در کاسپ شکستگی، دندان به دماهای گرم یا سرد حساس می شود و ممکن است نیاز به درمان دندانپزشکی داشته باشد.

شکستگی ریشه عمودی

شکستگی عمودی ریشه، یک نوع شکستن شدید است که از ریشه دندان شروع شده و به سمت سطح جونده کشیده می شود. اغلب تشخیص این نوع شکستگی دشوار است، زیرا ممکن است هیچ علامت قابل مشاهده ای روی سطح نشان ندهد.

شکستگی های عمودی ریشه معمولاً نیاز به مداخله فوری دندانی دارند و ممکن است در برخی از موارد نیاز به کشیدن دندان آسیب دیده باشد.

علت شکستن دندان

عوامل متعددی می توانند در  شکستن دندان نقش داشته باشند. برخی از دلایل رایج این مشکل عبارتند از:

شکستن دندان در اثر حادثه

حوادث و صدماتی مانند زمین خوردن، ضربه های مرتبط با ورزش یا تصادفات رانندگی، می توانند باعث آسیب مستقیم به دهان و در نتیجه شکستن دندان شوند.

گاز گرفتن یا جویدن اجسام سخت

گاز گرفتن یا جویدن مکرر اجسام سخت مانند یخ، آبنبات های سفت یا خودکار می تواند فشار زیادی بر دندان ها وارد کند و منجر به شکستن آنها شود.

دندان قروچه

دندان قروچه یا فشردن مداوم دندان، می تواند به مرور زمان ساختار دندان را ضعیف کرده و خطر شکستن دندان را افزایش دهد.

پرکردگی های بزرگ

معمولا دندان هایی با پرکردگی های بزرگ بیشتر مستعد شکستن هستند، چون مواد پرکننده به اندازه ساختار طبیعی دندان استحکام ندارند.

دندان های ضعیف

دندان هایی که تحت عمل های دندانپزشکی یا درمان ریشه دندان قرار گرفته اند ممکن است ضعیف شده و مستعد شکستگی باشند.

روش های درمان شکستگی دندان

درمان مناسب برای دندان شکسته به شدت و محل شکستگی بستگی دارد. در ادامه به چند گزینه درمانی رایج اشاره می کنیم:

درمان شکستگی دندان با روکش دندانی

روکش دندان اغلب برای شکستگی های وسیع تر یا دندان هایی با پرکردگی های بزرگ استفاده می شود. روکش یک کلاهک سفارشی است که کل دندان را می پوشاند، باعث استحکام و محافظت می شود و ظاهر و عملکرد دندان را بازیابی می کند.

باندینگ دندان

برای ترمیم تراشه های جزئی یا خطوط ایجاد شده، استفاده از باندینگ دندان راه حل موثری است. در این روش، یک ماده رزینی همرنگ دندان بر روی ناحیه آسیب دیده اعمال می شود و به گونه ای شکل می گیرد که با ساختار طبیعی دندان مطابقت داشته باشد.

درمان ریشه

اگر شکستگی دندان به پالپ دندان کشیده شود، باید برای برداشتن بافت آسیب دیده و جلوگیری از عفونت، درمان کانال ریشه انجام شود. بعد از کانال ریشه، معمولاً روکش دندان برای بازیابی ساختار دندان بر روی دندان نصب می شود.

کشیدن و جایگزینی

در مواردی که دندان به طور شدیدی شکسته است و قابل درمان نیست، ممکن است نیاز به کشیدن دندان باشد. دندان کشیده شده را می توان با ایمپلنت، بریج یا پروتز دندان جایگزین کرد تا عملکرد و زیبایی لبخند را بهبود بخشید.

روش های پیشگیری از شکستن دندان

هر چند نمی توان از تصادفات جلوگیری کرد، اما اقداماتی وجود دارد که می توان برای کاهش خطر شکستن دندان انجام داد که ادامه به آن اشاره می کنیم:

پرهیز از جویدن و گاز گرفتن غذاها و اشیاء سفت

از گاز گرفتن یا جویدن غذاها یا اشیاء سفت باید خودداری شود تا از وارد شدن فشار غیرضروری به دندان ها جلوگیری شود.

استفاده از محافظ دهان برای جلوگیری از وارد شدن ضربه

در هنگام ورزش یا سایر فعالیت‌ های بدنی می توان از محافظ دهان استفاده کرد. محافظ، از دندان‌ ها در برابر ضربه محافظت می کند و خطر شکستن دندان را کاهش می دهد.

درمان دندان قروچه

اگر فردی عادت به قروچه یا فشردن دندان های خود دارد، باید با دندانپزشک خود در مورد گزینه های درمانی احتمالی دندان قروچه صحبت کند. در بیشتر موارد دندانپزشک استفاده از محافظ شب در هنگام خواب را برای محافظت از دندان ها در برابر نیروی بیش از حد، توصیه می کند.

پیشگیری از شکستگی دندان رعایت بهداشت دهان و دندان

مسواک زدن دندان ها دو بار در روز، نخ دندان کشیدن منظم و مراجعه به دندانپزشک برای معاینات معمول می تواند به حفظ سلامت و استحکام دندان ها کمک کند و خطر شکستگی را کاهش دهد.

جمع بندی موضوع

شکستن دندان می تواند یک تراشه جزئی تا شکستگی شدید باشد که بر ساختار و عملکرد دندان تأثیر می گذارد. درک انواع مختلف شکستگی ها، علت ایجاد آن و گزینه های درمانی موجود برای حفظ سلامت دهان و دندان بسیار مهم است.

با رعایت اقدامات پیشگیرانه و مراقبت به موقع از دندان، می توانید از دندان های خود در برابر شکستگی محافظت کنید و تا سال ها از لبخندی مطمئن لذت ببرید.