فرسایش مینای دندان چگونه اتفاق می‌افتد؟

فرسایش مینای دندان به از بین‌رفتن مینای دندان بر اثر مواد شیمیایی و اسیدها گفته می‌شود. مینا محافظ دندان است و پوشش سختی است که از عاج حساس زیر آن محافظت می‌کند و سخت‌ترین بافت بدن انسان است. اما این حفاظت دائمی نیست و مینای دندان می‌تواند آسیب ببیند وقتی مینای دندان از بین می‌رود، عاج زیر آن نمایان می‌شود که ممکن است منجر به ایجاد درد و حساسیت شود.

اکثر بیماران تا مراحل پیشرفته متوجه آسیب ناشی از فرسایش مینای دندان نمی‌شوند. این مسئله نگران‌کننده است زیرا وقتی مینای دندان از بین برود، دیگر رشد نمی‌کند. وقتی مینای دندان حل می‌شود، دندان‌ها بیشتر مستعد آسیب، تغییر رنگ و پوسیدگی می‌شوند. دندان‌ها عضوی ضروری در بدن هستند که در صورت وجود هرگونه نقص، علاوه بر زیبایی بر تغذیه فرد نیز تأثیرگذار هستند. در ادامه با علل و درمان فرسایش مینای دندان بیشتر آشنا می‌شوید.

چگونه بفهمیم که دچار فرسایش دندان شده‌ایم؟

فرسایش مینای دندان معمولاً به‌صورت حفره‌ای در دندان‌ها ظاهر می‌شود و به‌طور کلی سطح دندان را از بین می‌برد. بعد از فرسایش مینا، عاج دندان مشخص می‌شود که رنگ آن تیره‌تر و زردتر از مینای دندان است. از آنجاکه عاج حساس است، دندان‌ها می‌توانند نسبت به گرما و سرما یا غذاها و نوشیدنی‌های اسیدی حساس‌تر باشند.

این عارضه می‌تواند فرد را با گذشت زمان با خطرات بیشتری مواجه کند. در موارد بسیار شدید آبسه ایجاد خواهد کرد. در صورت عدم درمان می‌تواند از دست‌ دادن دندان را به دنبال داشته باشد.

علائم

علائم فرسایش دندان شامل موارد زیر است:

• درد دندان: اگر مینای دندان شما فرسوده شده باشد، دندان‌های شما نسبت به غذای سرد و گرم حساس‌تر می‌شوند.
• تغییر رنگ: دندان‌ها زردتر به نظر می‌رسد زیرا عاج (لایه زیر مینای دندان) بیشتر در معرض دید قرار می‌گیرد.
• ترک‌ها: اگر مینای دندان شروع به فرسایش کند، ممکن است در امتداد سطح رویی دندان‌ها، ترک و فرورفتگی‌های کوچکی ایجاد شود.
• درد یا سوزش در دهان
• وجود لبه‌های تیز در دندان

در صورت مشاهده هر یک از این علائم، مراجعه به پزشک ضروری است.

علت فرسایش دندان چیست؟

هر بار که چیزی اسیدی می‌خورید یا می‌نوشید، مینای دندان برای مدتی نرم می‌شود و مقداری از مواد معدنی خود را از دست می‌دهد. بزاق شما به‌آرامی این اسیدیته را در دهان از بین می‌برد و آن را به حالت طبیعی خود برمی‌گرداند. کلسیم موجود در بزاق به خنثی‌کردن اسید موجود در غذاها و محافظت از مینای دندان در برابر فرسایش کمک می‌کند. اگر این حمله اسیدی بیش از حد اتفاق بیفتد، دندان فرصتی برای ترمیم خود ندارد. با گذشت زمان، سطح دندان‌ها را از دست می‌رود.

مشکلات پزشکی که باعث فرسایش دندان می شوند کدامند؟

بولیمیا یا پرخوری عصبی وضعیتی است که در آن بیماران دچار استفراغ می‌شوند. از آنجا که مقدار زیادی اسید در استفراغ وجود دارد، می‌تواند به مینای دندان آسیب برساند. رفلاکس معده یکی دیگر از مشکلاتی است که اسیدهای تولید شده توسط معده می‌توانند وارد دهان شوند. افرادی که از فتق هیاتوس یا مشکلات مری رنج می‌برند یا الکل زیادی مصرف می‌کنند نیز ممکن است به دلیل استفراغ دچار فرسایش دندان شوند. دندان قروچه نیز می تواند مینای دندان را از بین ببرد.

آیا رژیم غذایی می‌تواند از فرسایش دندان جلوگیری کند؟

غذاها و نوشیدنی‌های اسیدی می‌توانند باعث فرسایش شوند. هر چیزی که دارای pH کمتر از 5.5 باشد، اسیدی است و می‌تواند به دندان‌های شما آسیب برساند. نوشابه‌های گازدار می‌توانند باعث فرسایش شوند. حتی آب‌های گازدار طعم‌دار نیز در صورت نوشیدن زیاد می‌توانند باعث فرسایش مینای دندان شوند، زیرا حاوی اسیدهای ضعیفی هستند که به دندان‌ها آسیب می‌رسانند.

غذاها و نوشیدنی‌های اسیدی مانند میوه‌ها و آب‌میوه‌ها – به‌ویژه مرکبات از جمله لیمو و پرتقال – حاوی اسیدهای طبیعی هستند که می‌تواند برای دندان‌های شما مضر باشد. البته این آسیب زمانی اتفاق می‌افتد که بیش از اندازه از آن‌ها استفاده کرده و بهداشت دهان و دندان را رعایت نکنید. آب بهترین نوشیدنی برای دندان‌ها است. شیر نیز مفید است زیرا به از بین‌ بردن اسیدهای موجود در دهان کمک می‌کند.

بسیاری از نوشیدنی‌های ورزشی حاوی موادی هستند که باعث فرسایش دندان و همچنین پوسیدگی شوند. بااین‌حال، برای ورزشکاران مهم است که از کم‌آبی بدن خود را با مصرف این نوشیدنی‌ها جبران کنند زیرا کم‌آبی می‌تواند منجر به خشکی دهان و بوی بد دهان شود.

عوارض

فرسایش مینای دندان در صورت عدم درمان می‌تواند منجر به از دست‌ رفتن تدریجی سطح دندان شود. از دست دادن ساختار دندان می تواند نیاز به درمان های پیچیده و طولانی و پر هزینه تر دندان شامل پر کردن ، روکش دندان ، و درمان ریشه یا همان عصب کشی داشته باشد. وقتی علائم فرسایش دندان تشخیص داده شود ، تعیین علت و اصلاح آن بسیار مهم است.

درمان فرسایش مینای دندان

فرسایش دندان همیشه نیازی به درمان ندارد. با معاینات منظم و مشاوره تیم دندانپزشکی شما می‌توانید از بدتر شدن مشکل و فرسایش بیشتر پیشگیری کنید. اگر دندان نیاز به درمان دارد، محافظت از مینای دندان و عاج زیر آن برای جلوگیری از حساسیت اهمیت دارد.

معمولاً پرکردن روی دندان برای ترمیم آن کافی خواهد بود. در موارد شدیدتر ممکن است دندانپزشک نیاز به نصب روکش داشته باشد. از روکش ها برای درمان ظاهری استفاده می شود. یا در مواردی در صورت عدم توجه به فرسایش دندان و آسیب به ریشه، فرد به درمان ریشه نیاز داشته باشد. در صورتیکه فقط ظاهر دندان نیاز به اصلاح داشته باشد می توان از روش های اصلاح طرح لبخند نیز استفاده کرد.

بسته به نوع درمان مورد نیاز، هزینه‌ها متفاوت خواهد بود. در مورد گزینه‌های درمانی مناسب خود می‌توانید با دندانپزشک خود صحبت کنید و برآوردی از هزینه‌ها از آن دریافت کنید.

راه‌های جلوگیری از فرسایش دندان

برای پیشگیری از این عارضه، چند راهکار وجود دارد که می‌توانید انجام دهید:

1. غذاها و نوشیدنی‌های اسیدی و نوشیدنی‌های گازدار و نوشابه‌ها را فقط در وعده غذایی میل کنید. این کار تعداد حملات اسیدی به دندان‌های شما را کاهش می‌دهد.
2. سریع بنوشید، بدون اینکه نوشیدنی را در دهان نگه دارید یا آن را در اطراف دهان خود بچرخانید. یا از نی برای کمک به رفتن نوشیدنی‌ها به پشت دهان و جلوگیری از تماس طولانی‌مدت با دندان‌ها استفاده کنید.
3. وعده غذایی خود را با پنیر یا شیر تمام کنید زیرا این مواد به کاهش خاصیت اسیدی کمک می‌کند.
4. بعد از غذا آدامس بدون قند بجوید. این امر به تولید بزاق بیشتر کمک می‌کند تا اسیدهای موجود در دهان را برطرف نماید.
5. حداقل یک ساعت پس از خوردن یا نوشیدن هر چیزی اسیدی برای مسواک زدن صبر کنید. این کار به دندان زمان می‌دهد تا ترمیم شود.
6. دندان‌های خود را در آخر شب و حداقل یک‌بار دیگر در طول روز، با خمیردندان حاوی فلوراید مسواک بزنید. از یک برس کوچک با موهای متوسط ​​تا نرم استفاده کنید. کودکان تا سه سال باید از خمیردندان با میزان فلوراید حداقل 1000ppm استفاده کنند. کودکان سه‌ساله تا بزرگسالان باید از خمیردندان حاوی 1350ppm تا 1500ppm استفاده کنند. بعد از مسواک زدن آب دهان خود را بیرون ریخته و آبکشی نکنید، تا فلوراید بیشتر روی دندان‌های شما بماند.
7. حداقل یکبار در روز نخ دندان بکشید تا ذرات غذا را از بین دندان ها خارج کنید.
8. هر شش ماه یک بار برای معاینه دندان ها به دندانپزشکی مراجعه نمایید. این کار به یافتن مشکلات دندان در سریع ترین زمان کمک می کند و روند درمان را راحت تر خواهد کرد.
9. قرص های ویتامین C را نجوید. در صورت لزوم ، مکمل های ویتامین C را که به طور کامل بلعیده اید ، مصرف کنید.

در مجله دندانپزشکی ایمپلنت با ما همراه باشید.