برفک دهان چیست؟ علت ایجاد برفک در دهان، درمان و پیشگیری از آن

برفک دهان که به عنوان کاندیدیاز اوروفارنکس نیز شناخته می شود، یک عفونت قارچی شایع است که دهان و گلو را درگیر می کند. علت آن رشد بیش از حد کاندیدا، نوعی مخمر است که به طور طبیعی در بدن ما وجود دارد.

کاندیدا به طور معمول بی ضرر است. اما عوامل خاصی می توانند تعادل آن را مختل کنند و منجر به ایجاد برفک در دهان شوند. در این مقاله به بررسی علت، علائم، تشخیص و گزینه های درمانی این بیماری می پردازیم.

علت ایجاد برفک دهان و عوامل موثر بر ایجاد آن

عوامل متعددی می توانند در ایجاد برفک یا عفونت دهان نقش داشته باشند که عبارتند از:

رشد بیش از حد کاندیدا

کاندیدا به طور طبیعی در دهان، دستگاه گوارش و سایر نواحی بدن وجود دارد. با این حال زمانی که تعادل باکتری ها و مخمرها مختل شود، کاندیدا می تواند بیش از حد رشد کند و منجر به برفک دهان شود.

ضعف سیستم ایمنی

سیستم ایمنی ضعیف می تواند خطر ابتلا به برفک در دهان را افزایش دهد. شرایطی مانند HIV/AIDS، دیابت، سرطان یا مصرف داروهایی که سیستم ایمنی را سرکوب می کنند، در بروز برفک و عفونت در دهان نقش دارند.

مصرف داروها و مشکلات پزشکی

برخی داروها مانند آنتی بیوتیک ها، کورتیکواستروئیدها یا داروهای شیمی درمانی می توانند تعادل طبیعی میکرو ارگانیسم ها را در دهان مختل کنند و محیطی را برای رشد بیش از حد کاندیدا ایجاد کنند. شرایط پزشکی، مانند خشکی دهان یا تغییرات هورمونی نیز می تواند خطر بروز برفک در دهان را افزایش دهد.

علائم برفک دهان کدام اند؟

ممکن است علائم برفک در دهان از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد اما اغلب شامل موارد زیر هستند:

لکه های سفید

شایع ترین علامت برفک یا عفونت دهان وجود لکه های کرمی سفید یا زرد روی زبان، گونه های داخلی، سقف دهان و گلو است. این لکه ها ممکن است شبیه پنیر کوتاژ باشند و به راحتی قابل خراشیدن نباشند.

درد و ناراحتی؛ از علائم برفک دهان

ممکن است فرد در نواحی آسیب دیده دهان، احساس درد و ناراحتی کند. خوردن یا نوشیدن غذاهای اسیدی یا تند می تواند این ناراحتی ها را تشدید کند.

مشکل در بلع

در برخی موارد، برفک دهان می تواند باعث اختلال در بلع یا احساس گیر کردن چیزی در گلو شود. این وضعیت منجر به ناراحتی خفیف تا متوسط می شود و ممکن است بر توانایی فرد برای خوردن یا نوشیدن تأثیر بگذارد.

نحوه تشخیص برفک دهان

اگر مشکوک به برفک در دهان هستید، باید برای تشخیص قطعی آن به پزشک مراجعه کنید. پزشک دهان شما را معاینه می کند و ممکن است برای تایید وجود کاندیدا، نواحی آسیب دیده را خراش دهد. در برخی موارد، ممکن است آزمایش‌ های بیشتری برای تعیین علت اصلی عفونت مورد نیاز باشد.

گزینه های درمانی برای برفک دهان

درمان برفک در دهان معمولاً شامل مصرف داروهای ضد قارچی و رسیدگی به هر گونه علت زمینه‌ای یا عوامل خطر است. در اینجا به برخی از گزینه های رایج درمانی اشاره می کنیم:

داروهای ضد قارچ

داروهای ضد قارچ مانند فلوکونازول یا کلوتریمازول، اغلب برای درمان برفک دهان تجویز می شوند. این داروها با مهار رشد کاندیدا و بازگرداندن تعادل طبیعی میکرو ارگانیسم‌ ها در دهان عمل می‌ کنند و ممکن است به شکل قرص های خوراکی، قرص های پاستیلی یا دهان شویه تجویز شوند.

درمان های خانگی و پیشگیری از برفک دهان

علاوه بر داروها، چندین درمان خانگی و اقدامات پیشگیرانه وجود دارد که می تواند به مدیریت برفک در دهان کمک کند. این موارد شامل رعایت بهداشت دهان و دندان، پرهیز از مواد محرک مانند تنباکو یا الکل، استفاده از مسواک نرم، حفظ یک رژیم غذایی متعادل و اطمینان از هیدراتاسیون مناسب است. پروبیوتیک ها و عوامل ضد قارچی طبیعی مانند ماست یا روغن درخت چای نیز ممکن است مفید باشند.

عوارض بروز برفک دهان

در بیشتر موارد، برفک در دهان به راحتی قابل درمان است و منجر به عوارض جدی نمی شود. با این حال، اگر درمان نشود یا سیستم ایمنی بدن به شدت آسیب ببیند، عفونت می‌ تواند به سایر قسمت‌ های بدن سرایت کند و منجر به عفونت‌ های سیستمیک شدیدتر شود.

اگر علائم مداوم، بدتر شدن درد، مشکل در بلع را تجربه کردید یا اگر عفونت با درمان بهبود نیافت، باید فورا به پزشک مراجعه کنید.

جمع بندی مطلب

برفک در دهان یک عفونت قارچی شایع است که دهان و گلو را درگیر می کند. علت آن رشد بیش از حد کاندیدا، نوعی مخمر است. این بیماری می تواند ناراحت کننده و ناخوشایند باشد و به طور موثر با داروهای ضد قارچ و با توجه به عوامل زمینه ای درمان می شود.

حفظ بهداشت دهان و دندان، انجام اقدامات پیشگیرانه و مراجعه به پزشک در صورت لزوم، کلید مدیریت برفک دهان و پیشگیری از عوارض است.

سوالات متداول

منبع: ویکی دندان