سنگ لوزه چیست و چطور آن را برای همیشه درمان کنیم؟

سنگ‌ لوزه یا (Tonsil stones) که با عنوان تانسیلولیتز یا سنگ تانسیل نیز شناخته می شود،  توده ها و اجسام کوچک سنگی هستند که در شیارهای بافت لوزه (کریپت) در برخی افراد به وجود میایند. آن ها در پشت گلو قرار داشته و می توانند به صورت تکی یا مجموعه ای از سنگ ریزه های سفید یا زرد باشند که علائم ناخوشایندی نیز ایجاد می کنند. این مقاله در خصوص سنگ لوزه، علائم و درمان قطعی آن می‌‎باشد.

علائم سنگ لوزه چیست؟

ایجاد این سنگ ها علائم مشخصی دارد که مهمترین آن ها عبارتند از:

• بوی بد دهان
• تورم لوزه ها
• گلودرد
• مشاهده سنگ های کوچک روی بافت لثه
• بیرون افتادن سنگ ها حین سرفه
• خونریزی
• و ….

علت اصلی سنگ لوزه چیست؟ چه چیزی باعث آن می شود؟

زمانی که ما به صورت مزمن و یا به کررات با عفونت های گلو یا التهابات دهان و دندان روبرو می شویم، کریپت های لوزه، دچار عفونت می شوند. کریپت ها شیارهای طبیعی در عمق لوزه هستند که در همه افراد وجود دارند و در حالت عادی چیزی در آن ها وجود ندارد.  اما با عفونتی شدنشان آن ها ضخیم شده و زخم هایی داخلشان ایجاد می شود که این مکان خوبی برای ذرات ریز مواد غذایی، سلول های مرده، باکتری ها و سایر اجسام ریز خارجی را فراهم می کند.

به مرور زمان ماندن مواد نامبرده در داخل کریپت ها باعث عفونت بیشتر و سفت و سخت شدن محتویات کریپت ها می شود که بعدا تبدیل به سنگ لوزه می شوند.

سن می تواند عاملی در خطر ابتلا به سنگ تانسیل باشد. مشخص شده که کودکان کمترین احتمال ابتلا به این سنگ ها را دارند. نوجوانان و بزرگسالان بسیار بیشتر از کودکان در معرض خطر هستند. و تصور می شود که التهاب مزمن ناشی از عفونت گلو یا گوش در دراز مدت می تواند شما را در خطر ایجاد این سنگ ها قرار دهد.

درمان سنگ لوزه چیست؟ چطور باید آن ها را مدیریت کرد؟

در بیشتر موارد سنگ های ایجاد شده کوچک هستند و نیازی به برداشته شدن یا درمان جدی وجود ندارد. اما برای کاهش علائم آن می توان اقداماتی در خانه و یا در دندانپزشکی انجام داد. به عنوان مثال برای کاهش بوی بد دهان ناشی از سنگ لوزه می توان از خمیر دهان و دهانشویه های مخصوص کاهش بوی بد استفاده کرد. ولی نباید از این نکته غافل شویم که علائم بدون برداشته شدن کامل سنگ ها قابل برطرف شدن نیستند.

در ادامه روش های درمان خانگی و درمان قطعی سنگ لوزه در دندانپزشکی و پزشکی بررسی شده اند.

درمان های خانگی سنگ لوزه چیست؟

باید به این نکته توجه شود که تلاش برای برداشتن سنگهای لوزه به تنهایی و در خانه ممکن است منجر به وارد آمدن فشار بیشتر به سنگ ها و در نتیجه فرو رفتنشان در لوزه شود که این خود می تواند  باعث ناراحتی و مشکلات بیشتری شود.

استفاده از واترپیک ها

با این حال، در برخی موارد می توان آنها را با کمک واترپیک ها که آب را با فشار ملایم به دهان می ریزند حذف کرد. نشان داده شده است که این وسیله برای از بین بردن بخشی از سنگ های لوزه مفید است. با این حال، برداشتن تمام سنگ ها با این وسیله درست نیست و همچنین استفاده از این وسیله نمی تواند علائم سنگ لوزه به را به طور کامل از بین ببرد.

استفاده از سواب پنبه ای

علاوه بر استفاده از واتر پیک، گاهی اوقات از گوش پاک کن یا سواب های پنبه ای برای برداشتن سنگ لوزه می تواند مفید باشد. برای اینکار سواب را خیس کرده و بدون وارد کردن فشار سنگ ها را از بافت خارج کنید.

عدم استفاده از وسایل نوک تیز

شما نباید سعی کنید سنگ ها را با اجسام نوک تیز بردارید، زیرا ممکن است به طور تصادفی به بافت لوزه آسیب وارد کنید. لوزه ها همچنین در مجاورت رگ های خونی اصلی قرار دارند و احتمال خونریزی با روش های خانگی وجود دارد.

درمان قطعی سنگ تانسیل در پزشکی یا دندانپزشکی چیست؟

با روش های خانگی در بیشتر اوقات نمی توان برای همیشه از شر سنگ های تانسیل خلاص شد اما در پزشکی روش های زیادی برای این منظور وجود دارد. برای مثال ما می توانیم از روش جدیدی به نام کریپتولیز لیزری CO2 استفاده کنیم.

با کمک این روش می توان بدون درد و خونریزی و به طور قطع سنگ لوزه را برداشت طوری که دیگر عود نکند. با این حال اگر سنگ ها به طور مجدد عود کنند احتمالا باید با عمل جراحی لوزه ها را برداشت. البته اینکار زمانی اتفاق می افتد که لوزه ها مکررا دچار عفونت و التهاب شوند.

چطور از بروز سنگ تانسیل پیشگیری کنیم؟

به راحتی می توان از بروز این سنگ ها پیشگیری کرد برای این کار کافیست که در وهله اول بهداشت دهان و دندان رعایت شود. زمانی که بهداشت به خوبی رعایت شود خطر گیر کردن میکروب ها یا باکتری ها و مواد غذایی در کریپب ها کمتر می شود.

همچنین باید خود را از سرماخوردگی و سایر عفونت های ویروسی که دهان، بینی و گلو را درگیر می کنند محافظت کرد. یا زمان ابتلاء به آن ها سریعا به دکتر مراجعه کرده و دارو درمانی را آغاز کرد. همچنین اگر به صورت خانوادگی بیشتر از دیگران سنگ لوزه میگیرید به طور مرتب به پزشک مراجعه کنید.

سوالات متداول